dil-ağız

dil-ağız
is. Üzrxahlıq mahiyyətində olan sözlər. Dil-ağız etmək (eləmək) – üzrxahlıq mahiyyətində xoş sözlər söyləmək, yaxud xoş sözlər söyləyərək mehribanlıq göstərmək. Bəy gəlinə dil-ağız etdikdən sonra, onun üzünü görmək istərdi. H. S.. Məmməd xan dil-ağız edib tələsməmələrini dedisə də, lakin qonaqlar az sonra durub getdilər. P. M..
◊ Dil-ağıza salmaq – 1) hamıya yaymaq, bildirmək; 2) pisinə danışmaq. Dildə-ağızda gəzmək – bax dilə-ağıza düşmək. Xalçasının şöhrəti; Gəzir dildə-ağızda. M. S.. Dildən-ağızdan düşmək (olmaq) – bax dildən düşmək («dil 1»də). Dilə-ağıza düşmək – 1) yayılmaq, şöhrətlənmək, dillər əzbəri olmaq. Düşdü şeirlərin dilə-ağıza; Şimşəktək zülmətin qoynundan çaxdın. S. Rüstəm; 2) pisinə danışılmaq, pis cəhətdən məşhur olmaq. Dili(n)-ağzı(n) qurusun! – bax dili qurumaq 2-ci mənada («dil 1»də). <Arvad:> Əstəğfürullah, əstəğfürullah, qələt elədim, dilim-ağzım qurusun! Ə. H.. Dilim-ağzım qurusun; Gördüm bir qara qarğa; Qəflətdən bir tərəfdən; Atıldı ortalığa. R. R.. Dili-ağzı qurumaq – bax dili qurumaq («dil 1»də). Bəs indi niyə dilin-ağzın quruyub? M. Rz.. Dili-ağzı tutulmaq – nitqi tutulmaq, danışa bilməmək. <Sədr:> Ay hay, mən də deyirəm, yəqin sevincindən dili-ağzı tutulub. M. Rz.. Dilini-ağzını bağlamaq – bax dilini bağlamaq («dil 1»də). İstədim bir söz deyəm; Dilim-ağzım bağladı. (Bayatı).

Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 2009.

Игры ⚽ Нужна курсовая?

Look at other dictionaries:

  • dil ağız vermemek — ağız dil vermemek Çocuk, hâlâ dil ağız vermeden yatıyordu. R. N. Güntekin …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • dil — 1. is. 1) Ağız boşluğunda, tatmaya, yutkunmaya, sesleri boğumlamaya yarayan etli, uzun, hareketli organ, tat alma organı Ağzımı dolduran kocaman dil, kelimelere yer bırakmıyor ki... Y. Z. Ortaç 2) Birçok aletin uzun, yassı ve çoğu hareketli… …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • ağız etmek — dil dökmek, kibar konuşmak Kolonya dökmekten, şeker tutmaktan, iyi gözükeceğim diye ağız etmekten yoruldu. L. Tekin …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • ağız — 1. is. 1. İnsan və heyvanların üzlərinin alt tərəfində, alt və üst çənələri arasında yerləşən, yeyib içməyə və səs çıxarmağa məxsus üzv. Ağzını yaxalamaq. Ağzı ilə nəfəs almaq. Ağzı acı dadmaq. Dişsiz ağız. Ağız boşluğu. Ağız suyu – insan və… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • dil — 1. is. 1. anat. İnsan və onurğalı heyvanların ağız boşluğunda olub, qidanın çeynənilib udulmasına kömək edən və onun dadını bildirən, insanda isə, əlavə olaraq, danışıq səslərinin əmələ gəlməsində iştirak edən orqan. Dillə dadmaq. Dili ilə… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • ağız — 1. is. Yeni doğurmuş memelilerin ilk sütü 2. is., ğzı, anat. 1) Yüzde, avurtlarla iki çene arasında, ses çıkarmaya, soluk alıp vermeye ve besinleri içine almaya yarayan boşluk 2) Bu boşluğun dudakları çevrelediği bölümü Küçük bir ağız. 3)… …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • ağız kavgası — is. Karşılıklı ağır sözler söyleyerek yapılan çekişme, atışma, ağız dalaşı, dil dalaşı, dil kavgası …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • dil adası — is., db. Bir dilin veya ağız özelliklerinin yayıldığı alanda farklı bir dil veya ağız özelliği bulunan küçük bölge …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • dil dalaşı — is. Ağız kavgası Köşede kadınlarla şakalaşıyor, çocuklarla dil dalaşı ettikten sonra dükkâna dalıyordu. H. E. Adıvar …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • dil birliği — is. Lehçe ve ağız farklarını gidererek aynı dili kullanan toplumlar arasında ortak bir yazı dilinde ve alfabede birleşme …   Çağatay Osmanlı Sözlük

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”